Lode Keustermans
Lode Keustermans
Een beeld doemt op, een organisch beeld van de boom, om in één adem de mens, de kunstenaar en het werk te noemen. Want zoals de boom zijn voedsel uit de grond trekt en het door een geheimzinnige alchimie omvormt in levenschap, zo vindt de kunstenaar ook in zijn ervaring een onontbeerlijke grondstof om vorm te geven aan zijn werk. De adem nu, de lucht, het licht komen van boven. Zonder deze elementen zou de boom zijn gedaanteverwisselingen niet kunnen uitvoeren, aan bladeren noch vruchten vorm kunnen geven. Zo gaat het ook met de kunstenaar. Hij wordt een opvanger van een "elders" dat hij door al zijn gevoelige, affektieve, geestelijke en bespiegelende porïen opvangt.
Geankerd door zijn wortels in de voedsterhumus, schiet de boom omhoog naar de luchtregionen. Elkeen kiemt, wast vanuit een grond. Geboren op het Antwerpse platteland, is Lode Keustermans een mens die bijzonder aandachtig is voor de trillingen van de natuur, ontroerd door de bruiloft
van hemel, water en zand, door de trillingen van de bomen op de heuvels, door het diafaan spel van gras in de wind ... De uitstralende schoonheid van de schepping raakt hem in die mate aan als zij een echo vindt in zijn innerlijk wezen, hem fascineert en façonneert. Deze weerklank heeft voor hem een diepe betekenis : is zij niet het teken, het getuigenis van een opperste kwintessens, doorheen het zichtbare geopenbaard? En wanneer de dialoog dichter wordt, de harmonie jubelend, dan borrelt de aquarel op. Het kortstondig visioen, het ogenblik van extase worden gegrepen in de kleuren van water en licht.
Het werk van Lode Keustermans laat een grote plaats open voor suggestie en poëtische dromerij. Op zoek naar het essentiële, schest hij zuivere tekening, vangt hij de soepele bewegingen van een danseres op, met een
juistheid van uitdrukking en een ontegensprekelijke ongedwongenheid. Voor Lode Keustermans is kunst in de eerste plaats een luisteren en een kijken waar hij het licht zoekt. Die geeft vormen en kleuren aan het leven!
Met zijn palet slingert hij een vloeiende stralenbundel weg die zich met
ongrijpbaarheid en meeterschap op het wit papier verspreiden. Voor Lode Keustermans betekent de aquarel inderdaad het ideale middel om de doorschijnendheid weer te geven. Het waterig element, dat licht met het vrouwelijke kan bestempeld worden, is bij hem bezield, opgetild door een grote innerlijke, warme, krachtige vlam. Dit huwelijk van water en vuur verzekert de volmaakte doorschijnendheid, subtiele spiegel.
Dit zoeken naar licht heeft Lode Keustermans ook door de olieverf geprobeerd : de materie vastgrijpen, malaxeren, bewerken. Zijn meer sombere periodes, vóór 1982 openbaren een hevige strijd om zich uit innerlijke stormen los te rukken. In 1982 ondergaat zijn oeuvre een gedaanteverandering, heldert radikaal op. Hij moet iets anders scheppen. De danseressen die Lode Keustermans gaat schetsen, worden flambeeuwen van leven. Zelfs de stilte van het doek wordt muziek.
"Kunst wordt slechts door de verlevendiging van de intiemste krachten van hart en ziel geboren, wat wij enthoesiasme noemen" schreef Schelling. Het is eveneens door de kwaliteit van zijn menselijke hoop, door zijn grootmoedigheid, door de echtheid die hem zowel in zijn ervaring als in zijn oeuvre kenmerkt, dat Lode Keustermans ons dag na dag naar het licht doet vorderen.
Marie-Clotilde Roose